'Nữ đặc nhiệm' bảo tồn vượn đen má vàng giữa rừng sâu Chư Yang Sin
Nhóm gồm Phạm Thị Nhung (quản lý dự án), Nguyễn Thị Thu Phương, Nguyễn Thị Thu Cúc và một thành viên nam Đồng Khắc Thành. Họ hoạt động tại Vườn quốc gia Chư Yang Sin (Đắk Lắk), nơi vẫn còn bảo tồn được nhiều giá trị đa dạng sinh học nhưng đang chịu áp lực lớn từ các hoạt động khai thác bất hợp pháp.
Hai mẹ con vượn đen má vàng phía nam (vượn đực có màu lông đen, má vàng nhưng vượn cái và vượn con thì có màu lông vàng). ẢNH: QUANG VIÊN
Hoạt động khoa học trọng tâm của nhóm là điều tra tiếng hót của vượn đen má vàng phía nam, nhằm thu thập dữ liệu về phân bố và ước lượng quy mô quần thể loài loài linh trưởng đặc hữu có giá trị bảo tồn cao này tại Vườn quốc gia Chư Yang Sin.
Phạm Thị Nhung cho biết nhóm đã tiến hành điều tra tại 10 lán ở trong rừng, mỗi lán lập 3 điểm nghe, các điểm nghe đều được điều tra trong 3 ngày liên tục.
Mỗi lán trại, nhóm ở lại trong rừng tối thiểu 4 ngày. Cứ 4 hoặc 5 ngày sau khi kết thúc điều tra một lán, nhóm sẽ được nghỉ 1 ngày và bắt đầu đợt điều tra đến cụm lán tiếp theo.
Nhóm nữ bảo tồn quần thể vượn đen má vàng phía nam (Nomascus gabriellae) tại Vườn quốc gia Chư Yang Sin. ẢNH: QUANG VIÊN
Thời gian thực địa ở trong rừng hoàn toàn không có sóng điện thoại và điện. Lương thực, thực phẩm phải được chuẩn bị đầy đủ và mang đi cho 4 ngày liên tục.
Vào mỗi buổi sáng, dưới sự dẫn dắt của Phạm Thị Nhung, nhóm sẽ kết hợp với một số kiểm lâm rồi tách làm 3 nhóm nhỏ đến 3 điểm nghe khác nhau để ghi nhận tiếng hót của vượn.
Thu Cúc phải chịu cái lạnh cắt da trong những chuyến đi điều tra tiếng hót vượn đen má vàng phía nam. ẢNH: T.L
Những câu chuyện ở "xứ sở mưa", cái tên thân thương Cúc đặt cho trạm 4, khiến ai nghe cũng xúc động. "Chúng tôi dầm mưa suốt từ lúc xuất phát đến lúc về. Một bạn nữ trong đoàn lạnh đến mức không ngủ nổi, cả nhóm người góp áo, góp chăn, lót áo mưa kín mít như ủ bà đẻ thì mới ngủ được", Cúc kể, mắt ánh lên một nỗi niềm vừa thương, vừa tự hào.
Nguyễn Thị Thu Phương, sinh viên năm cuối Trường đại học Nông lâm TP.HCM, háo hức khi được tuyển chọn vào nhóm "Bảo tồn quần thể vượn đen má vàng phía nam tại Vườn quốc gia Chư Yang Sin". Nhưng hành trình vì sự sống còn của loài vượn với Thu Phương không chỉ có sự háo hức.
Có chuyến cô và các thành viên phải đi bộ hai ngày mới đến điểm đóng lán. Nhất là những đoạn đường dốc, đường trơn trượt dễ té, leo rất mất sức và đau cơ.
"Có lần cả chục người mắc võng sát nhau trong lán nhỏ. Đêm lạnh, em run lên cầm cập, ai cũng quăng chăn, áo khoác, thậm chí cả áo mưa để em đỡ lạnh. Em thật sự biết ơn", Phương chia sẻ thêm.
Từ phải sang là Phương, Cúc và các thành viên hỗ trợ nhóm đang ăn một bữa cơm đạm bạc giữa rừng sâu
ẢNH: T.L
Kỷ niệm khiến Phương nhớ mãi là chuyến vượt sông. Trời mưa khiến nước dâng cao và chảy xiết. Không biết bơi, lại thấy nước ngập đến vai, cô hoảng sợ. "Các anh trong đoàn đã dùng thân chuối làm bè, người giữ dây, người đợi sẵn bờ bên kia. Nhờ họ, em thấy mình mạnh mẽ hơn và thấy ấm áp vì sự đồng hành ấy", Phương kể lại.
Giữa rừng thiêng nước độc, có lẽ thứ quý giá không chỉ là tiếng vượn vang vọng, bằng chứng của sự sống còn của loài linh trưởng đang bị đe dọa nghiêm trọng, mà còn là tình người, sự sẻ chia, niềm tin vào những điều tốt đẹp.
Cảnh đi dưới trời mưa tầm tả là chuyện thường ngày của nhóm 'Bảo tồn quần thể vượn đen má vàng phía nam Vườn quốc gia Chư Yang Sin'
ẢNH: T.L
Dự án bảo tồn vượn đen má vàng không chỉ là hành trình khoa học, mà còn là hành trình khẳng định sức mạnh và trái tim của những người phụ nữ trẻ Việt Nam kiên cường, quả cảm, đầy tình yêu với thiên nhiên, động vật hoang dã.
Quang Viên